Przejdź do treści

POLSKA

W Gdańsku Karaimi osiedlali się niedługo po zakończeniu II Wojny Światowej, jak podaje Emilia Firkowicz trudno jest ustalić kto przyjechał do Gdańska jako pierwszy. W 1946 w Gdańsku osiedliły się pierwsze rodziny (Firkowicze, Pileccy, Nowiccy, Jutkiewicze, Ickowicze, Poziemscy, Szalewicz, Gołub). W latach 50tych przyjechała do Trójmiasta część Karaimów z Chin, którzy związani byli z karaimskimi fabrykami tytoniu. Wyjazdy te były skutkiem rewolucji chińskiej.

Osadnictwo karaimskie na Dolnym Śląsku i Śląsku Opolskim swój początek ma w 1945 roku, gdy dyrektorem cukrowni w Otmuchowie został pochodzący z Trok Józef Firkowicz, którego dom stał się ważnym punktem dla przybywających po wojnie członków rodzin Firkowiczów, Abkowiczów i Kobeckich. Karaimi przybywali do Wrocławia wraz z transportami repatriantów, po demobilizacji Wojska Polskiego, na studia oraz w ramach łączenia rodzin. Do Wrocławia trafiali Karaimi z Wilna, Trok i Halicza.

Cmentarz Karaimski w Warszawie powstał w roku 1890 na terenie nabytym przez Karaimów – kupców tytoniowych przybyłych z Krymu do Warszawy. Jest to jedyna karaimska nekropolia w Polsce nieprzerwanie czynna od początków jego lokacji do dnia dzisiejszego. Na skutek dużych zniszczeń wojennych na cmentarzu tym ocalały jedynie nieliczne nagrobki z przełomu XIX i XX w. Cmentarz jest jedynym architektonicznym zabytkiem karaimskim na terenach Polski, jest ważnym elementem religii, kultury i historii Karaimów.

W drugiej połowie XIX w. Karaimi zaczęli licznie osiedlać się w miastach imperium rosyjskiego, w tym także w Warszawie. Byli to przede wszystkim pochodzący zarówno z Krymu, jak i z Litwy kupcy, jak Borys i Irena Szyszmanowie czy Szymon Chorczenko, właściciel sklepu tytoniowego przy Wierzbowej 5, oraz urzędnicy, jak na przykład Mojsiej Pilecki, zajmujący wysokie stanowisko w kancelarii gubernatora. Na początku lat 90. XIX w. karaimska społeczność była już na tyle liczna, że zaistniała potrzeba utworzenia na miejscu cmentarza – powstał on w 1891 r.