Chufut Kale

Chufut-Kale ukr. Чуфут-Калe, krm. Çufut Qale, ros.Чуфут-Кале, średniowieczne miasto-twierdza w zachodniej części Krymu w pobliżu Bakczysaraju, zamieszkane było w większości przez Karaimów. Gdy w 1454 roku ustanowiona została dynastia Girejów w Chanacie Krymskim miasto zostało stolicą kraju. Rozbudowywano siedzibę chanów, medresę i meczet. W I połowie XVI wieku chan przeniósł się do nowego pałacu w oddalonym o nieco ponad 2 kilometry Bakczysaraju. Chufut-Kale w dalszym ciągu było licznie zamieszkane przez Karaimów. W XIX wieku stało się obiektem zainteresowania literatów i turystów. Adam Mickiewicz opisywał swoją podróż do Chufut-Kale w jednym ze swoich sonetów krymskich. W 1843 roku Edmund Chojecki w swoim pamiętniku podróży po Krymie opisywał Kale: 

Nawyniosłych  skałach  sterczą  porozrzucane domki, wschodnim obyczajem zbudowane, doktórych  wprost  pod  górę  dostać  się  niepodobna. Jedne jest tylko wejście bramą żelaznąw granit wprawioną, która wiedzie do twierdzy wąskim przejściem ledwie na jednego konia wystarczającym.  Wszedłszy  do  Czufut-Kale  widzimy  po  obu  stronach  ciasnej  uliczki zabudowania Karaimów, jedynych dziś mieszkańców opuszczonej warowni od których całemiasteczko  przybrało  swoje  nazwisko.  (...)Obok jaskini gdzie spoczywają popioły dzielnego Abdula i pięknej Saili, ciągną się po obustronach z płaskimi dachy, kwadratowe domki Karaimów.

Rabbin z Czufut Kale jestosobą godną widzenia a uprzejmość jego i gościnność z łatwością zaspokoją ciekawość podróżnych.  Domek  rabbina  stoi  na  małym wzniesieniu tuż obok karaimskiej bóżnicy. Pośród nędznych chat opuszczonej twierdzy, podróżny z zadziwieniem wchodzi do zbytkow nieprzystrojonego pokoju z posadzką kobiercami wysłaną i sufitem z złoconym kratkowaniem.Przed kilkoma laty stary rabbin umarł, terazwięc  syn  jego  objął  tę  godność.  Młody  duchowny z uprzejmością zaprasza podróżnych do swego mieszkania a ugościwszy ich według możności,  prowadzi  do  obejrzenia  bóżnicy. Podczas posiedzenia w jego salonie, na chwilę otwarły się nieco drzwi przybocznego pokoju i błysnęło czarne oko gospodyni domu. Rabbin spojrzał się po obecnych niespokojnie i niby ze zniechęcenia stanął przy drzwiach – kobiety karaimskie niezwykły pokazywać się cudzoziemcom, rabbin był nieco zazdrosny, przy tym bardzo kochał młodą swą żonę i od dwóch tygodni dopiero się z nią ożenił. Ponieważ z powodu  niektórych  nieprzystępnych  miejsc, niepodobieństwem  jest  dokładnie  twierdzę obejrzeć,  podróżni  żegnają  się  z  rabbinemw jego własnym pomieszkaniu i ten ich prowadzi do swojej świątyni. W podwórzu, wznosi się bóżnica,  postawiona  w  równoległościan,  zewnątrz tak oparkaniona że jej z ulicy dostrzec nie podobna. Wewnątrz nadzwyczajna czystośći prostota; na ołtarzu w głębi umieszczonym, leżą  w  aksamitnych  srebrem  szytych  pochwach, zwoje Pisma Świętego; litery hebrajskie starannie nakreślone są na pergaminie.